“6 Şubat Kahramanmaraş Depremleri”nin de diğer birçok yıkıcı deprem gibi özellikle depremi yaşayanlar ve yakınları üzerinde manevi etkiler yaratması bekleniyor.
“6 Şubat Kahramanmaraş Depremi”nin, birçok yıkıcı depremin yanı sıra özellikle depremi yaşayanlar ve yakınları üzerinde manevi etkiler yaratması bekleniyor. “1999 Gölcük Depremi’nden sonra 2 yıl boyunca bölgedeki depremzedelere gönüllü psikolojik destek veren Prof. Dr. Duysal Aşkun Çelik, Kahramanmaraş Depremi’nin ardından depremzedelere takviye vermek amacıyla WhatsApp takviye hattı kurdu ve Zoom üzerinden her Pazar günü pikolojik takviye amaçlı toplantılar gerçekleştiriyor. ABD’de profesör. Aşkun Çelik, depremzedelerin, toplumsal manevi ihtiyaçları güçlendirmek amacıyla kurduğu ve 10 yılı aşkın süredir faaliyet gösteren Değişim Kümesi Manevi Farkındalık, Farkındalık ve Birlik Platformu’na WhatsApp üzerinden ulaşabileceklerini belirtiyor.
Duysal Aşkun Çelik, depremin manevi etkileri ve bunlarla baş etmenin formüllerine ilişkin başlıca soruları yanıtladı:
Yaşadığımız deprem gibi afetlerde deprem yaşayanların birinci derece yakınları ne ölçüde, depremden ne ölçüde etkileniyor? Bilimsel veya bilgiye dayalı iddialar var mı?
Bana göre depremden etkilenme sürecinde 4 küme var:
1. Beyin sarsıntısından doğrudan fiziksel olarak etkilenmeyen ancak beyin sarsıntısı kaygısı ile baş etmek zorunda olan bireyler
2. Daha önce deprem yaşamış ve bu son depremin kaygı ve endişelerini tetikleyen bireyler
3. Depremi doğrudan yaşamamış olanlar, yani deprem bölgesinden uzakta bulunan ancak depremde yakınlarını kaybedenler
4. Beyin sarsıntısı geçirmiş ve atlatmış ancak kaybolmuş kişiler…
Tabii beyin sarsıntısında 1. dereceye yakın olanlar çok etkilenir. Can kaybı varsa yakınlık derecesi arttıkça bu kayıpların etkisi de artıyor. Ancak etkilenmenin boyutu ve süreci çoğunlukla kişinin altta yatan bir zihinsel duyarlılığının olup olmamasına bağlıdır. Diğer bir deyişle, daha önce anksiyete ve depresyon yaşamış kişiler, aynı zamanda bir sarsıntı travması (doğrudan veya dolaylı olarak) yaşamış kişiler, altta yatan ama çok belirgin olmayan ruhsal sorunu tetikleyebilir. Bu sorun bazen travma atakları şeklinde veya uykusuzluk, panik ataklar veya diğer anksiyete atakları şeklinde kendini gösterebilir.
– Gölcük depremini de yaşadınız. Bölgede uzun süre isteyerek çalıştınız, gözlemleriniz nelerdi?
Evet, 2 yıl sahada çalıştım. Genel gözlemim, ağır kayıp veya yıkıma uğrayanların yardım aramaya pek istekli olmadıklarıdır. Türk Psikologlar Derneği’nin Yalova Çınarcık bölgesindeki Prefabrike Merkez’de yaptığımız yardım çalışmasında gördüğümüz şey, günlük yaşamlarında uyum sorunu, genel kaygı ve hatta ilişki sorunu yaşayanların daha fazla yardım aradıklarını gördük. Bireyler yardım almaya çalıştıklarında, temelde onları hayata bağlayan bir faktör olmalıdır ki umutları olsun. Yardım alma eyleminin, değişimin ve hayatın daha iyiye gideceğine olan inançtan daha çok gerçekleştiğini düşünüyorum.
Bu süreçten etkilenenler ne yapmalı? Özellikle bölgede yaşamak zorunda olanlar?
Bir süreliğine de olsa ortamdan ayrılmak mümkün değilse (çünkü aynı ortamda bulunmak hatırlatmalar nedeniyle daha fazla travmayı tetikliyor), mutlaka sosyal ve ruhsal pekiştirme kaynaklarına ulaşmalıdır. Şu an aldığım bilgilere göre aşağıdaki kurum ve kuruluşlar gönüllü psikologlar aracılığıyla depremzedelere takviye sağlıyor:
Meb’in Psikososyal Destek Ekibi,
-Türk Psikologlar Derneği,
-Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Derneği,
-Değer İnsan Derneği
Travma ve Afetler üzerine Prof. Dr Özlem Karaırmak’ın kurduğu dernek
– Ne tavsiye edersiniz? Egzersiz psikiyatrist ilaçları veya papatya çayı gibi reçetesiz satılan rahatlama yardımcıları dahil.
Psikiyatrist olmadığım için ilaç tavsiyesi veremem ancak travma veya şiddetli anksiyete yaşayan bireyler aşağıdaki belirti/belirtileri yaşıyorsa mutlaka bir psikiyatriste başvurmalıdır:
- Niyetlerinde, duygularında ve hatıralarında hep depremi yaşayarak ciddi bir travma yaşamak.
- kronik uykusuzluk
- Aşırı iştah veya iştah kaybı
- Anksiyete ve/veya panik ataklar
- Yoğun Depresyon belirtileri, günlük yaşama karşı isteksizlik, halsizlik…vb.
- Sürekli deprem korkusu yaşama (günlük, saatlik)
- Ve günlük yaşamı önemli ölçüde bozan ruhsal bozukluklar olarak tanımlayabileceğimiz belirtiler
Ek vitaminler ve çay bazları için homeopatik uzmanların ve aile hekimlerinin web sitelerinden teklif alabilirler. Uykusuzluk ve kaygı için bitkisel teklifler var.
Travma uzmanları, psikolojik takviye için psikoterapistlere güvenebilir. Terapi ya da diğer manevi desteklere kendilerini hazır hissetmiyorlarsa en değerlileri ise fiziksel ve ruhsal rahatlama eğitimi, açık havada yürüyüş, şifalı müzik ve onları koşulsuz ve yargılamadan dinleyebilecekleri kişilerle vakit geçirmek sayılabilir. . Ayrıca tüm bu konulara Spiritüel olarak nasıl yaklaşılacağını daha iyi anlamak için kurduğumuz ChangeGroup Spiritüel Farkındalık, Farkındalık ve Birlik platformuna üye olabilirler. WhatsApp cluster linkini aşağıda paylaşıyorum.
– O bölgeden ayrılmadan etkileri azaltmak çok zor değil mi?
Evet yukarıda da belirttiğim gibi çok fazla hatırlatıcı olduğu için orada kalarak travmanın etkilerinden kurtulmak kolay değil ama tekrar etmek gerekirse olabilecekleri bölgedeki takviye kurum ve kuruluşlara başvurabilirler. en kolay ulaştı. Ayrıca duygu ve düşüncelerini kolaylıkla paylaşabilecekleri sosyal pekiştirme ağlarını kullanabilirler. Bir süre konuşmak istemiyorlarsa, kendilerini zorlamak değil, yalnız kalmak ve başkalarıyla bağlantıda istikrar sağlamak için Ruhsal farkındalık ve bilinç kazanmak değerlidir. En değerlisi de yardım ve desteğe hakları olduğunu bilmeleri ve bunu istemekten çekinmemeleridir.
– Yakınları beyin sarsıntısından kurtulup da yakınlarını kaybedenlere nasıl güvence versinler?
Bu bahiste yapılacak en iyi şey, bu kişilerin kendileri hakkında özgürce konuşmalarına izin vermektir. Bir şey söylemek her zaman norm değildir, özellikle söylenen şey tam tersi bir etki yaratabilir. Bunlar uzmanlara bırakılmalıdır. Bazen sözsüz destek de çok etkilidir. Basitçe söylemek gerekirse, sarılmak, sarılmak, hatta sıcak bir göz teması bile çok olumlu bir etkiye sahip olabilir.
Çocuklar nasıl yönlendirilmelidir?
Çocukların yeme ve uyku düzenleri bozuksa, günlük güç seviyeleri düşükse, çocuklara ek olarak oyun terapisi takviyesi almaları uygun olabilir. Bunun dışında deprem konusunda farkındalık yaratmak için çeşitli yayınlar var. Kurduğumuz ChangeGroup Manevi Farkındalık, Farkındalık ve Birlik Platformuna ilgili bazı kaynakları yükledik. WhatsApp kümemizi sistematik olarak takip ederlerse çeşitli pekiştirme mekanizmalarına kolayca erişebilirler.
-Sevdiklerini kaybeden ama hayatta kalanlara ne tavsiye edersiniz?
Kesinlikle profesyonelce temellendirilmelidirler. Özellikle travma, keder ve depresyonla ilgili olarak. Ayrıca günlük hayatlarına sığdırmak için ne gerekiyorsa yapmalı ve yardıma ihtiyaç duydukları şeyleri paylaşmaktan çekinmemelidirler.
-Uzaktan psikolojik yardım alabilecekleri kurumsal kişiler var mı?
Evet yukarıda bahsettiğim kurum ve kuruluşlara özellikle Exchange Cluster platformuna ulaşabiliyorlar.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
